Sífellt aukinn hluti verðmætasköpunar hagkerfisins rennur til tilfærslukerfa og fjárframlaga ríkissjóðs sem hafa verið í stöðugum vexti síðustu ár. ‘
Í minnisblaði sem fjármála- og efnahagsráðherra kynnti í dag í ríkisstjórn um framlög til almannatrygginga (að frátöldum atvinnuleysisbótum) kemur fram að þau hafa nær tvöfaldast frá árinu 2013 miðað við verðlag hvers árs og nema nú 642 þúsund krónum á hvern landsmann aldrinum 18-67 ára.
Þetta kemur fram í tilkynningu frá Fjármálaráðuneytinu.
Í tilkynningunni segir að í ljósi þess tekjufalls sem ríkissjóður stendur frammi fyrir vegna heimsfaraldurs kórónuveiru muni hlutfall framlaga almannatrygginga að óbreyttu nema tæpum fjórðungi tekna ríkissjóðs af skatttekjum og tryggingagjaldi á næsta ári í stað 14-15% áður. Þá segir að ljóst sé að svo hraður vöxtur þessara tilfærsluútgjalda sé ekki sjálfbær til lengri tíma litið og mun að öðru óbreyttu ryðja frá sér framlögum til annarra tilfærslukerfa, opinberrar þjónustu eða fjárfestingar á vegum ríkisins.
Fjölgun lífeyrisþega og hærri bætur helsta skýringin
Fram kemur að helsta skýringin á hærri framlögum til almannatrygginga sé fjölgun lífeyrisþega og hækkun bóta sem leiddi m.a. af umtalsverðum breytingum sem gerðar voru á almannatryggingakerfinu og tóku gildi í upphafi árs 2017. Þá voru bótaflokkar ellilífeyris sameinaðir, almennt frítekjumark innleitt og bætur hækkaðar. Sérstakt frítekjumark vegna atvinnutekna ellilífeyrisþega var innleitt 2018.
Örorku- og endurhæfingarlífeyrisþegar fjórðungi fleiri en 2013
Þá hefur örorku- og endurhæfingarlífeyrisþegum fjölgað síðustu árin. Frá árinu 2013 er fjölgunin um 4.300 manns, eða sem nemur fjórðungi. Áætlað er að örorkulífeyrisþegum fjölgi að óbreyttu um 2% á ári að jafnaði á komandi árum.
Alls eru örorku- og endurhæfingarlífeyrisþegar nú 11% mannfjöldans á vinnualdri að innflytjendum undanskildum. Örorku- og endurhæfingarlífeyrisþegar með erlent ríkisfang eru einungis um 4% allra þeirra sem fá slíkar greiðslur en þeir eru nú hátt í 20% mannfjöldans á vinnualdri.
